Qədr surəsi min aydan daha üstün bir gecəyə işarə edir
Qurani-Kərimin doxsan yeddinci surəsi “Qədr” adlanır. Bu surə 5 ayədən ibarətdir. O, otuzuncu cüzdə yerləşdirilmişdir. Məkkə surəsi olan "Qədr" surəsi Peyğəmbərə (s) nazil olan 25-ci surədir.
“Qədr” ölçü, miqdar və dəyər deməkdir. Bu surədə dəyər yaratma, ölçmə və insanın həyati gecəsindən bəhs edilir; O gecə min aydan daha xeyirlidir. Bu gecə Ramazan ayının (19, 21 və ya 23) gecələrindən birindədir. Quran o gecədə nazil olmuşdur; Yerin göylərlə birləşdirilməsi, mələklərin və ruhların göydən yerə enməsi gecəsidir.
Qədr surəsinin adı Quranın Qədr gecəsində nazil olmasına və həmin gecənin əhəmiyyətinə işarə edən ilk ayələrindən götürülmüşdür.
Qədr surəsi Qədr gecəsinin əzəmətindən, üstünlüyündən, bərəkətindən və bu gecədə rəhmət mələklərinin enməsindən bəhs edir.
Qədr surəsinin ümumi məzmunu Quranın Qədr gecəsində nazil olması, Qədr gecəsinin əzəməti (min aydan üstün olması), rəhmət və “ruh” mələklərinin enməsi, insanların taleyinin yazılması və bu gecənin bərəkətinə işarə edilməsidir. Deməli, Qədr gecəsinin min aydan üstünlüyünün mənası ibadət baxımından olduğu üçün Qədr gecəsində oyaq qalmaq min ayda edilən ibadətdən daha üstündür.
Bu surənin dördüncü ayəsində buyurulur: “Mələklərin və onlarda olan ruhların Rəbbinin izni ilə bütün işdən yerə enməsi: O [gecədə] mələklər və ruh Allahın əmri ilə nazil olacaqlar. Hər bir işə (müəyyən edilmiş) görə Rəbbindəndir”. İmam Xomeyni “ruh” üçün iki ehtimalı qeyd edir; Birincisi “Ruhul-Əmin” və “Cəbrail” mənasındadır. İkincisi isə “böyük ruh” mənasıdır. Bu ruh ilk ağıldır, çünki bütün həqiqətlər onda cəmləşmişdir.
Əllamə Təbatəbai “Qədr” surəsində gələn “əmr” kəlməsi ilə bağlı iki ehtimal vermişdir; Biri “əmr aləmi” mənasındadır. Bu halda ayənin mənası budur ki, mələklər və ruh öz Rəbblərinin əmri ilə Qədr gecəsində nazil olub, ilahi göstərişləri təqdim edirlər. İkinci ehtimal odur ki, baş verəcək bir məsələni ifadə edir. Bu halda ayənin mənası budur ki, mələklər və ruh baş verəcək bütün işləri və hadisələri araşdırmaq üçün Qədr gecəsində nazil olurlar.
