وجود 4 هزار نوع معنویت جعلی در غرب

به گزارش ایکنا، آیت‌الله رضا رمضانی گیلانی، دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، شامگاه اول آذرماه در همایش ملی فلسفه معنویت که از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد با بیان اینکه معنویت، امری فطری  و از هر جهت مورد اقبال است، گفت: در دنیای امروز این مسئله باید مورد توجه باشد زیرا ما با معنویت‌های بدلی در اروپا و آمریکا مواجه هستیم؛ طبق آمارها حدود 4 هزار نوع معنویت بدلی و جعلی در غرب وجود دارد و در ایران هم حتی در برخی مراکز علمی جا پیدا کرده است.

وی افزود: این معنویت جعلی در قالبی زیبا به خورد نسل جوان ما داده می‌شود، همچنین مسئله معنویت در تمدن اسلامی، نقش بسیار مهم و تعیین‌کننده دارد؛ سرآمد آنچه باید از یک انسان مؤمن متجلی شود، معناگرایی و معنویت است.

رمضانی با بیان اینکه حوزه باید سرآمد و پیشگام معنویت در دنیای معاصر باشند ولی مع‌الاسف کوتاهی‌هایی صورت گرفته است، گفت: این بحث صرفاً نباید در بین نخبگان مطرح شود بلکه باید بین عموم مردم وجود داشته باشد؛ الان در غرب 100 شخصیت معنوی مانند اشو و ... را برجسته کرده‌اند ولی ما با وجود شخصیت‌های معنوی واقعی مانند آیت‌الله بهجت، حسن زاده آملی و ... نتوانسته‌ایم ایشان را به دنیا معرفی کنیم.

بی‌مهری به علامه حسن‌زاده

وی با بیان اینکه غرب، فلسفه را با زبان روز مطرح می‌کنند، اضافه کرد: متأسفانه آنچنان که شایسته است تلاش جدی برای معرفی شخصیت‌های معنوی صورت نگرفته است و متأسفانه حتی بی‌مهری‌هایی هم شاهد بوده‌ایم که از جمله نسبت به علامه حسن‌زاده هم این بی‌مهری‌ها صورت گرفت، در حالی که ایشان در تمامی فنون، مجتهد بود.

دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه ایشان در عرفان و فلسفه و معقول و فقه اکبر، مجتهد بودند و مشرب سلوکی داشت و در فقه اصغر هم سرآمد بود، اظهار کرد: علامه معتقد بود جامعه بدون معنویت مانند کالبد بی‌جان است یعنی جان جامعه توجه به معنویت و خدا است.

نماینده مجلس خبرگان رهبری با اشاره به مؤلفه‌های معنویت از منظر علامه حسن‌زاده آملی، اظهار کرد: اولین مؤلفه، خودشناسی و خودسازی است و در روایات به صورت مفصل بیان شده است که هیچ معرفتی بالاتر از معرفت نفس نیست و این معرفت می‌تواند فضایی را فراروی انسان برای رسیدن به عالم معنا باز کند؛ لذا در روایات داریم که اعظم المعرفت معرفت الانسان لنفسه؛ از دید ایشان خودشناسی بزرگ‌ترین سرمایه برای معنویت انسان است.

رمضانی اضافه کرد: البته ایشان تأکید داشتند که سیر و سلوک باید تدریجی و دیرتر و پخته‌تر باشد و انسان باید ظرف وجود خود را برای صاحب مظاهر شدن ایجاد کند نه اینکه کسی بخواهد یک شبه به مقاماتی برسد. ایشان گوهر معنویت را عبودیت خدا می‌داند.

نماینده خبرگان رهبری با بیان اینکه مؤلفه دیگری که در معنویت اسلامی مطرح است، معنویت‌ عبودیت‌گرایانه است، تصریح کرد: مالک بر نفس خود شدن به معنای مدیریت نفس و عبودیت است؛ انسان وقتی به این مدیریت برسد عبودیت به معنای واقعی پیدا خواهد کرد و علم او نسبت به حقیقت مطلق، فراگیر خواهد شد و به مقام قرب هم می‌رسد که البته همه انبیاء الهی برای رسیدن بشریت به عبودیت آمده‌اند؛ ایشان تسلیم محض خداشدن را معنویت می‌داند و اینکه بدون چون و چرا دستورات الهی را به صورت مطلق اجابت کند تا به آن دارالسلام موعود برسد.

وی افزود: ایشان تأکید بر ادب مع‌الله دارد و به آداب آن اشاره کرده است و تزکیه و تأدیب نفس مهم‌ترین مقدمه و ادب آن است. انسان وقتی به این مرتبه رسید امور دیگران را هم سیاست خواهد کرد و امور دین و امت را اداره می‌کند و این قرآن است که می‌تواند دین جامع را به انسان برساند. قرآن کریم مادبه الله و ادب جامع را به انسان می‌آموزد.

تأکید بر معنویت صبورانه

رمضانی معنویت صبورانه را از دیگر مؤلفه‌های سلوک برشمرد و گفت: برخی خیلی سریع می‌خواهند به مقاماتی برسند ولی ایشان بارها تأکید داشتند که راه را باید آهسته و پیوسته رفت؛ سلوک تدریجی است و توجه به قاعده برای سلوک مهم است؛ برخی می‌خواهند با چند ذکر به مقامات برسند در حالی که باید قواعد و ضوابط سلوکی را شناسایی کنیم و در راه رسیدن به معنویت، صبر داشته باشیم و مراقبت لحظه‌ای هم لازم دارد؛ ایشان بحث مراقبه را بسیار مورد تأکید قرار می‌دادند و آن را به معنای متوجه‌شدن نسبت به خود می‌دانست.

تأکید بر معنویت عقلانی

وی با بیان اینکه ایشان بر معنویت عقلانی تأکید داشتند، اضافه کرد: معنویتی که اسلام مورد تأکید قرار داده، معنویت عقلانی است و بین تفکر و معنویت انفکاکی وجود ندارد یعنی انسان هم متفکر و هم صاحب معنا می‌شود و اذکاری چون یا حی یا قیوم و لا اله الا انت را هم در این راه توصیه می‌فرمود.

رمضانی گفت: ایشان بر معنویتی تأکید داشت که انسان ذره‌ای تعلق به چیزی نداشته باشد چون دوری از تعلقات سبب خواهد شد تا راه برای انسان باز شود و در این صورت مسیر حقیقت هم باز می‌شود؛ خیلی از انسان‌ها خودشان با کارهایشان راه را بر روی خودشان می‌بندند و غل و زنجیر بر خود دارند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه علامه بر معنویت مسئولیت‌پذیرانه تأکید دارد، ادامه داد: ایشان می‌گوید اگر کسی بخواهد به سلوک برسد، منبع آن قرآن و سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع) است و نتیجه این معنویت، مسئولیت‌پذیری در برابر مسئولیت‌گریزی است؛ امروز در دنیا، معنویت‌های مسولیت‌گریزانه را ترویج می‌کنند. انسان دنیاگریز و گوشه‌گیر می‌خواهند تربیت کنند ولی تمدن اسلامی، انسان را مسئول تربیت می‌کند.