بررسی تشکیل جامعه متمدن مهدوی در جریان اربعین

به گزارش ایکنا، پیاده‌روی اربعین شاید در نگاه اول یک مناسک سالانه محدود در زمان و مکان خاص تعریف شود اما تأثیرات معنوی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و... متعددی دارد. همین تأثیرات موجب شده بسیاری از اندیشمندان حوزه‌های مختلف با حضور و تجربه این سفر معنوی و بررسی علمی آن به تحلیل ابعاد مختلف پیاده‌روی اربعین بپردازند و حتی تلاش کنند از سبک برگزاری بسیار منحصر به فرد آن برای تحقق سبک زندگی اسلامی الگو ارائه کنند.

در همین راستا، دومین همایش معرفت و رسالت حسینی، اربعین و تمدن نوین اسلامی طی سال جاری در دانشگاه شهید بهشتی برگزار و مقالات متعددی در حوزه‌های مختلف به این همایش ارسال شد. خبرگزاری ایکنا با هدف آشنا کردن هر چه بیشتر مردم با ابعاد مختلف پیاده روی اربعین نتایج تعدادی از مقالات برتر این همایش را منتشر می‌کند. متن کامل مقالات توسط دانشگاه شهید بهشتی در قالب کتاب همایش منتشر خواهدشد.

ایمان امینی‌نژاد، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته کلام شیعه دانشکده فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه امیرالمؤمنین(ع) اهواز مقاله‌ای با عنوان «بررسی تشکیل جامعه متمدن مهدوی با توجه به احیای امر ولایت در جریان اربعین» به این همایش ارائه کرده است.

در چکیده این مقاله آمده است: «تاریخ بشر سرشار از حوادث ریز و درشت است. نگاه الهی به تاریخ که نگاهی مبتنی بر واقعیت عالم هستی و تاریخ واقعی انسان است بعثت انبياء به خصوص انبياء اولوالعزم الهی را گلوگاه تاریخ و محور تفسیر تاریخ می‌داند. انبیاء مبدأ بسیاری از علوم و فنون و منشأ شکل‌گیری تمدن‌ها و تغییر و تحولات تاریخ هستند اگر اینگونه به تاریخ نگاه شود جایگاه واقعه عظیم عاشورا و اربعین به خوبی روشن است. از این منظر تأثیر عاشورا و نسبت آن با اربعین و جایگاه اربعین در اثربخشی تمدن نوین اسلامی و تشکیل جامعه مهدوی و ایجاد ظرفیت برای ظهور منجی به عنوان حقیقتی در نظام تدبیر الهی در طول تاریخ بشر قابل بررسی است. تحقیق پیش رو به شیوه تحلیلی - توصیفی به بررسی این ظرفیت‌ها می‌پردازد.

در بخش مقدمه این مقاله نیز آمده است: ارزش‌ها و باورها و اعتقادات برای نهادینه شدن و فراگیری خود نیاز به بسترسازی دارند که آن را تمدن می‌نامند. با ایجاد پیش زمینه و فرهنگ سازی صورت گرفته در جوامع انسانی مبنای تفاوت آنها با هم نیز مشخص می‌شود. تمدن اسلامی از جمله تمدن‌های غنی و ریشه دار انسانی است و اربعین از جمله مناسک ریشه دار اسلامی است که ظرفیت انسان سازی و تمدن سازی را در خود داشته و ذخیره مناسبی برای جامعه امروز بوده و توان اتصال گذشته را به حال و آینده دارد، لذا بررسی ظرفیت‌های اربعین در تمدن نوین اسلامی با محوریت امام و زمینه سازی ظهور منجی از جمله مواردی است که در این بستر قابلیت بررسی را دارد و با توجه به احادیث و روایات بسیاری که تأکید بر زنده و پر شور نگهداشتند این مناسک دارد، اهمیت این موضوع قابل اثبات است.

در ادامه پس از تعریف واژه‌های مورد بررسی در این مقاله، جایگاه امام در جامعه شیعیان مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. احیاء امر اهل بیت (ع) به معنی زنده نگه‌داشتن امر اهل بیت(ع) و آماده شدن برای ظهور حضرت ولی عصر(عج) و آماده سازی بسترهای لازم برای حاکمیت دین و ... نیز در ادامه تشریح شده است.

تأکید بر ظرفیت امام‌شناسی در اربعین، تصریح بر اهمیت پیشرفت‌ و شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی در جریان اربعین و جهانی شدن با شعاری واحد و شناخته شده برای همه نیز از دیگر بخش‌های این مقاله است.

در بخش نتیجه‌گیری‎ این مقاله نیز می‌خوانیم: تشکیل تمدن نوین اسلامی از جمله اهداف نظام اسلامی است و پیاده روی اربعین با شعار یا لثارات الحسین(ع) در‎ به ثمر رساندن ظرفیت‌های ایجاد این تمدن و تسریع در امر ظهور نقش مهم و اساسی دارد لیکن توجه به برخی موارد از‎ جمله مشخص شدن مرزهای حب و بغض در حفظ جریان اربعین و جلوگیری از انحراف این مسیر مقدس در به ثمر رساندن ظهور منجی و تربیت جامعه مهدوی نقش بسزایی دارد. همچنین ضمن حفظ معنویت این مسیر و تلاش برای‎عمق بخشی به این حرکت و خروج آن از اجرای یک مناسک سطحی و عادی و با ایجاد زبان فطری واحد ظرفیت‎ اشاعه فرهنگ اربعین با محوریت فرهنگ اهل بیت(ع) و به دنبال آن فرهنگ مهدوی بالاتر خواهد رفت.