علمی که در قیامت علیه آدمی شهادت می‌دهد
رئیس اداره تبلیغات اسلامی بافق با اشاره به روایتی از پیامبر(ص) درباره آداب علم‌آموزی، گفت: علم را به انگیزه مباهات بر دانشمندان، جدال با بی‌خردان، ریا در مجالس و برای ریاست‌طلبی نیاموزید، چون هرکسی چنین کند در روز قیامت علم او حجتی بر ضد او خواهد بود.
به گزارش ایکنا از یزد، حجت‌الاسلام هادی سمتی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان بافق در سلسله جلساتی با عنوان «کلیدهای زندگی بهشتی در پرتو توصیه‌های کتاب مفاتیح‌الحیاة» به شرح این کتاب پرداخته است که مشروح چهارمین نشست در زمینه آداب یادگیری و دانش‌اندوزی را در ادامه می‌خوانید:
وی، یادگرفتن دانش از افرادی که شایستگی یاددهی را دارند، از مواردی خواند که در روایات متعددی به آن تأکید شده است و حضرت محمد(ص) در این زمینه فرمودند: «طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است. خداوند جویندگان دانش را دوست دارد.» بنابراین بر هر کسی که زیر بیرق پرچم اسلام قرار گرفته و آن را پذیرفته، باید علم بیاموزد و در این زمینه تلاش کند. البته کسب علم باید از افراد ذی صلاح باشد و هر کسی شایستگی علم‌آموزی را ندارد.
بیشتر بخوانید:
- کلیدهای زندگی بهشتی در پرتو توصیه‌های مفاتیح‌الحیاة
- جایگاه «بی‌تکلفی و آسان‌گیری» در تعالیم اسلامی
- بهترین آموختنی‌ها برای جوانان از نگاه امام علی(ع)
سمتی افزود: ذو القَرنَينِ(ع) در سفارش خود فرمود: «لا تَتَعَلَّمِ العِلمَ مِمَّن لَم يَنتَفِعْ بِهِ ؛ فَإنَّ مَن لَم يَنفَعْهُ عِلمُهُ لا يَنفَعُكَ، علم را از كسى كه از آن بهره نمى‌برد، فرا نگير؛ زيرا كسى كه علمش به حال خودش سودى نداشته باشد، به حال تو نيز نخواهد داشت.»
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان بافق گفت: دومین روشی که در علم‌آموزی مطرح می‌شود، صبوری است که پیامبر(ص) در این زمینه می‌فرماید: «هر که ساعتی بر خضوع یادگیری شکیبایی نورزد، همواره در خواری جهل بماند.» برای رسیدن به آنچه انسان در تلاش برای به‌دست آوردن آن است باید هر زمان که ناامیدی و کسالت در به‌دست آوردن آن، بر وی غالب شد، شیرینی و حلاوت دانش را برای خویش تداعی کند تا این خضوع در شکیبایی را ضایع نکرده و برای رسیدن به حقیقت واقعی صبر پیشه کند.»
وی ادامه داد: عجله در کارها در روایات نهی شده و هدف از یادگیری کسب حقیقت است و یکی از روش‌های اصولی مطالعه و علم‌آموزی این است که انسان به نحوی مطالعه کند که مطلب را هدفمند و عمیق درک کند.
سمتی شرم نکردن را از دیگر موارد یادگیری دانست و گفت: امام رضا فرمود: «کسی که علم ندارد نباید از یادگیری شرم کند.» شخصی که نسبت به دانشی جهالت دارد نباید از آموختن آن خجالت بکشد و به دلیل اینکه شاید دیگران وی را مورد تمسخر قرار دهند از تعلیم آن صرف‌نظر کند.
وی ادامه داد: جواز تملّق در تعلم از دیگر موارد یادگیری است همان گونه که رسول خدا(ص) می‌فرماید: «تملّق از اخلاق مؤمنان نیست، مگر در یادگیری دانش.» همان‌گونه که از روایات فهمیده می‌شود تملق دادن و چاپلوسی به دیگران از صفات مؤمن نیست و بر مؤمنان سفارش شده که از تملق دادن به دیگران پرهیز کنند اما در خصوص آموختن دانش در احادیث از زمره آداب تعلم شمرده شده و بر مؤمنی که در کسب دانش قدم می‌نهد تملق دادن یکی از آداب این عمل شمرده شده است.
سمتی افزود: پنجمین مورد در آداب یادگیری، دوری از انگیزه‌های دنیایی است همان‌گونه که رسول خدا(ص) فرمود: «علم را به انگیزه مباهات بر دانشمندان و جدال با بی‌خردان و ریا در مجالس و جلب توجه مردم به سوی خود و جهت ریاست طلبی نیاموزید، چون هرکسی چنین کند در آتش است و روز قیامت علم او حجتی بر ضد او خواهد بود؛ لیکن آن را فرا گیرید و به دیگران یاد دهید.» متأسفانه در جامعه امروز افرادی را می‌بینیم که از مدارک عالیه تحصیلی برخوردار هستند اما در جامعه تأثیرگذار نیستند و لذا برخی موارد از جمله مدرک تنها وسیله و ابزار هستند و هدف این است که در دنیا تأثیرگذار بوده و گرهی باز کنیم.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان بافق، یادداشت کردن را از دیگر موارد یادگیری خواند و بیان کرد: امام حسن(ع) پسران خود و پسران برادرش را خواست و به ایشان فرمود: «شما اکنون نوباوگان خانواده هستید و روزی فرا رسد که بزرگسالان خانواده‌های دیگران باشید، پس علم بیاموزید و هر یک از شما نمی‌تواند علم را حفظ کند، آن را بنویسد و در منزل نگه دارد (تا موقع لزوم از آن بهره‌مند شود.)» در واقع یکی از مراحلی که دانش‌پژوه در کسب علم باید سپری کند، یادداشت کردن مطالبی است که آنها را آموخته و نگارش آن چیزی است که از آن علم در ذهنش جایگزین شده است تا در مواقع لزوم استفاده کند.
وی، پرسشگری در علم‌آموزی، آموزش به دیگران و یکسان‌نگری در تعلیم را از دیگر آداب یادگیری بیان کرد و گفت: به فرموده امام باقر(ع) کلید دانش، پرسش است و در زمینه آموزش به دیگران نیز بهترین صدقه این است که چگونه یاد گیرد و به دیگران یاد دهد. امام صادق(ع) در زمینه یکسان‌نگری در تعلم به حسّان آموزگار فرمود: «برای تعلم پاداش مگیر و دانش‌آموزان در آموزش نزد تو مساوی باشند و برخی را بر برخی دیگر برتری و ترجیح نده».
سمتی افزود: آسان‌آموزی در تعلیم از دیگر مواردی یادگیری است همان گونه که رسول خدا(ص) می‌فرماید: «خدای متعال مرا آموزگار آسانگیر مبعوث فرموده است.» بنابراین کسی که قصد دارد در زمینه علم‌آموزی ورود کند نباید سخت بگیرد به‌ویژه اگر با کودک و نوجوان سر و کار دارد.
رئیس تبلیغات اسلامی شهرستان بافق با اشاره به پاداش تعلم گفت: عبدالرحمن سُلمی به فرزند امام حسین حمد را آموخت.وقتی که کودک آن را برای پدرش خواند، آن حضرت پاداش سنگینی به او داد. در این مورد به آن حضرت اعتراض کردند. فرمود: این در برابر عطای او (تعلم) چیزی نیست.
وی در پایان بیان کرد: در سیستم تعلیم و تعلم یکی از دغدغه‌ها و مطالبات معلمان نحوه پرداختی به این قشر در سطح کشور است که عادلانه سیاست‌گذاری نشده و لذا اگر جایگاه علم و علم‌آموزی جدی‌تر گرفته شده بود، این‌گونه نبود و با مشکلات کنونی مواجه نبودیم. در سیاست‌های کلان باید تصمیم جدی در تأمین معیشت معلمان صورت گیرد تا هم مشکلات این قشر کاهش یابد و هم انگیزه‌ای باشد برای افرادی که به این شغل علاقه دارند.
انتهای پیام
