نشست بررسی کارنامه فعالیتهای قرآنی بسیج کشور به منظور بررسی ظرفیتها، چالشها و آسیبهای احتمالی و نیز وضعیت مطالبات قرآنی مقام معظم رهبری در بسیج، با حضور سرهنگ پاسدار سیدحسین پورموسوی، مؤسس و مسئول اسبق دارالقرآن سازمان بسیج مستضعفین کشور(زمان مسئولیت 72 تا 87)؛ رحیم قربانی، رئیس سازمان قرآن و عترت بسیج سپاه محمد رسولالله(ص) تهران بزرگ(رئیس اسبق دارالقرآن بسیج در سالهای 94 و 95) و ارتباط برخط با حجتالاسلام والمسلمین حمیدرضا لیمویی، رئیس فعلی دارالقرآن بسیج در سالن کنفرانس خبرگزاری قرآن(ایکنا) برگزار شد.
برای دریافت نقطه نظرات بیشتر، حول این موضوع، سه تن از رؤسای اسبق این دارالقرآن که بین سالهای 87 تا 99 مسئولیت داشتند، دعوت شدند که با وجود پیگیریهای زیاد در ساعت برپایی نشست حضور نیافتند. در ادامه گزارش این نشست را میخوانید؛
ایکنا ـ ضمن توضیح کوتاهی از فعالیتهای قرآنی بسیج، پیوند قرآن با فعالیتهای این نهاد مردمی را چگونه ارزیابی میکنید؟
رحیم قربانی: نفس تشکیل بسیج به مبانی قرآنی بازمیگردد. حضرت امام خمینی(ره)، که مدیون ایشان هستیم و بنیانگذار بسیج هستند، جملات ویژهای درباره بسیج دارند که همه آنها به آیات بازمیگردد. ایشان جملهای معروف دارند که همگی ما بارها آن را شنیدهایم. میفرمایند: «بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است، که شکوفههای آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق میدهد.» امام خمینی(ره) بیش از چهل سال قبل این نهال را غرس کردند که بحرانهای فراوانی را دفع کرد. در آیات ۲۴ و ۲۵ سوره مبارکه ابراهیم(ع) سه ویژگی شجره طیبه آمده است. بنابر این هر کسی دارای این ویژگیها باشد، بدون توجه به کارت عضویت، در زمره بسیج است.
اصل و پایه اولیه بسیج بایستی بر اساس مبانی قرآن و تمسک به اهل بیت(ع) آن هم نه در سطح پایین بلکه در عالیترین سطح باشد. اگر اینها اتفاق بیفتد، «تُؤْتِی أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا» خواهد بود، یعنی به جایی میرسد که در هر فصلی به اذن الله میوه خود را میدهد و شرایط نامساعد و عدم همکاری مسئولان، تحریم و... در آن تأثیری نخواهد داشت. اگر بخواهیم این نقطه را آرمان بسیج ببینیم، باید مبانی بسیج براساس قرآن دنبال شود و همه فعالیتهای این نهاد مردمی در عرصههای مختلف جهادی، خدمت، مهندسی، پزشکی و... بر اساس قرآن و عترت باشد و در همه علوم حرف اول را در کشور و جامعه و منطقه بزند و هیچ چیزی باعث نشود که از آن دست بکشد. این یک نمونه از پیامهای ارزشمند بنیانگذار بسیج است که لزوم پیوند بسیج با قرآن و عترت را نشان میدهد.
گزارش تصویری نشست بررسی کارنامه فعالیتهای قرآنی بسیج کشور در ایکنا
وقتی که بسیج با همین هدف تشکل شد، استکبار جهانی تمام هم و غمش را آماده کرده بود که انقلاب را از بین ببرد، ولی بسیج توانست در همه عرصهها مخصوصا در دفاع مقدس نقش خودش را به خوبی ایفا کند. شعار بسیجیان و رزمندگان در دوران دفاع مقدس «یک دست صلاح یک دست قرآن» بود و حتی در دفاع مقدس هم از قرآن جدا نبود. به یاد دارم که در جیب بسیاری از شهدا قرآن بود. ارتباط ویژه بسیج با مبانی قرآنی جداییناپذیر بود و بر همین اساس بسیج رشد کرد و به فعالیتهای قرآنی پرداخت. بعد از هشت سال دفاع مقدس نسلهای مختلف باید در این زمینه پرورش پیدا میکردند و فعالیتهای مشخصی در حوزه ساختاری و مدیریتی شکل میگرفت که لازمه آن این بود که فعالیتهای قرآنی در بسیج شکل میگرفت.
ایکنا ـ جایگاه فعالیتهای قرآنی بسیج متناسب و همسنگ با فعالیتهای سیاسی و اجتماعی آن است؟
حجتالاسلام لیمویی: با پیگیریهای مجدانه سردار سلامی، سند راهبردی 10ساله اعتلای بسیج مبتنی بر بیانیه گام دوم در سال ۹۹ از سوی مقام معظم رهبری تدوین شد و امروز این سند را به عنوان یک فرمان پذیرفتهایم. در این سند نگاه عمیقی به موضوع تعلیم و تربیت هم در بسیج و هم در جامعه شده است. در طول یک سال گذشته شاهد بودهایم که فرماندهان بسیج به قرآن در برنامههای خود اولویت دادهاند. در دارالقرآن بسیج سعی شد نکاتی را که مد نظر مقام معظم رهبری در حوزه قرآن بود، پیگیری کنیم.
در حوزه مسابقات امسال به برگزاری دو دوره از مسابقات قرآن، که شامل دورههای ۲۸ و ۲۹ است، اقدام کردیم. هر چند ما از نقطه مطلوب فاصله داریم و به تعبیر رهبری، از قرآن و هدفمان فرسنگها دوریم، اما اینکه فرماندهان ما عنایت ویژهای به قرآن و فعالیتهایی حول محور آن دارند و با توجه به شروع اقدامات برای تحقق سند اعتلای بسیج، اتفاقات خوبی رقم خورد و امیدوارم بتوانیم در ادامه شاهد اتفاقات بزرگتری در عرصه قرآنی باشیم؛ مخصوصا اینکه سردار سلامی بر این موضوع تاکید میکنند و امیدواریم که بتوانیم با همین نگاه فعالیتها را انجام دهیم.
ایکنا ـ اهداف تشکیل دارالقرآن بسیج چیست و در سالهای گذشته دغدغههایی که در این عرصه وجود داشت چه بودند؟
پورموسوی: قرآن در کشور ما از قدیم جایگاه خاصی داشته است، اما در شرایط فعلی باید توجه ویژهتری به آن داشت. در فرهنگ اسلامی تأكيد بسياری بر تلاوت و قرائت قرآن شده است. به همين دليل در بسيج نيز تلاش بسياری برای نهادينه شدن اين امر مقدس صورت گرفته است. براساس گستره بسیج و فعالیتهایی که در سطح کشور انجام میداد، تصمیم گرفتیم فعالیتهای قرآنی را در پایگاههای بسیج به صورت هیئتهای قرآنی پایهگذاری کنیم.
با تشکیل هیئتهای قرآنی در دل پایگاههای بسیج بر روی تصحیح قرائت، حفظ، تجوید، درک و مفاهیم قرآنی تمرکز و نیز فعالیت قرآنی را از پایگاههای بسیج شروع کردیم. این اتفاق بسیار موفق بود و اثرات گستردهای داشت. بعد از آن اتفاقات بزرگتری در حوزه قرآن در گستره عظیم بسیج رقم خورد که نمونه آن برگزاری مسابقات قرآن بسیج و شناسایی نخبگان قرآنی بود که جمع زیادی از اعضای بسیج در آن مشارکت داشتند.
ایکنا ـ ارزیابی شما از اهتمام به منویات قرآنی مقام معظم رهبری در فعالیتهای بسیج چیست و تا چه حد این نهاد توانسته است به آن جامه عمل بپوشاند؟
رحیم قربانی: کارکرد اصلی بسیج تحقق مبانی قرآنی است. بسیج در عین اینکه سعی کرده که در آموزش قرآن و فعالیتهای مختلف قرآنی فعال باشد، تلاش کرده است که مصادیق عینی و عملی آیات را در بدنه خود جلوه دهد، ولو اینکه در برخی از موارد کم بوده است؛ برای مثال وقتی در عرصه خدمترسانی، بسیج فعالیت میکند، این نمود تفسیر آیات است. ایثار، مقاومت، شهادت، فرهنگ خدمتگزاری، امنیت و شجاعتی که بسیجیان در این حوزه از خودشان نشان دادند و جانشان را به خطر انداختند تا جامعه در امنیت باشد، مصادیق قرآنی دارد.
آرمان ما تحقق منویات قرآنی مقام معظم رهبری است و از طرفی رهبری خودشان بسیجی و یک رهبر قرآنی هستند. ایشان بارها تأکید کردهاند که فرهنگ قرآنی آنگونه که باید در جامعه ما حاکم نیست و میفرمایند زمانی فرهنگ قرآنی در جامعه حاکم میشود که اگر یک نفر حرفی زد، جوانان ما با وجود استنادات قرآنی، صحیح یا غلط بودن آن حرف را تشخیص دهند. در جای دیگری میفرمایند که برای هر کاری باید استناد قرآنی آن کار در ذهنش نقش ببندد. حالا ما چقدر توانستهایم این کار را انجام دهیم؟ تا بر اساس استنادات قرآنی حرف درست و غلط را تشخیص دهیم. در جای دیگری رهبر معظم انقلاب میفرمایند که باید همه روخوانی قرآن را فرابگیرند.
سؤال این است که چقدر از جوانان و نوجوانان و مردم ما سواد کامل روخوانی قرآن را دارند؟ یا میفرمایند همه باید با قرآن انس بگیریم که منجر به افزایش استحکام داخلی نظام میشود. در اینجا استراتژی راهبردی مقام معظم رهبری در این باره آشکار میشود. آیا توانستهایم اینها را به هدف و نقطه مطلوب برسانیم؟ چند سالی است که ایشان بر تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن و طرح هر مسجد یک پایگاه قرآنی تأکید کردهاند، اما چقدر اجرا شده است؟ قطعا اگر منویات قرآنی رهبر معظم انقلاب مورد توجه قرار گیرد و همه بسیجیان و مسئولان بسیج این کارها را انجام دهند، بسیاری از مشکلات را نخواهیم داشت و بسیاری از پایههای فکری، اعتقادی و عملی خود را تقویت خواهیم کرد.
ایکنا ـ یکی از موضوعات مهم در تحقق منویات مقام معظم رهبری در حوزه فعالیتهای قرآنی همافزایی نهادهای این عرصه است. این همافزایی در بین بسیج و سایر نهادهای قرآنی وجود دارد؟
لیمویی: در رابطه با همافزایی با سیار نهادها باید گفت که بسیج تشکیلاتی است که با همه جامعه ارتباط دارد. امروز بسیج دانشآموزی در آموزش و پرورش، بسیج دانشجویی در وزارت علوم، بسیج ادارات در بخش کارمندی، بسیج اصناف در بخش صنوف و سایر اقشار مختلف را داریم که این همافزایی با توجه به نفوذ بسیج به راحتی در نهادها اتفاق میافتد.
همافزایی باعث شد که در موضوع پویش ستارههای زمین در خصوص جلسات خانگی قرآن شاهد مشارکت بیش از هشت میلیون نفر باشیم. ما نیز برای مردمیسپاری فعالیتهایمان طی سال جاری، ساختمان و امکانات آموزشی مناسب را در شهرستانها از طرف نواحی مقاومت بسیج در اختیار گرفتهایم تا به عنوان دارالقرآن بسیج فعالیت کنند. بر همین اساس ۱۰۴ دارالقرآن در اختیار فعالان قرآنی شهرستانها قرار دادیم و مربیانی که سالها انگیزه کار قرآنی داشتند، اما امکانات نداشتند، آنها را برای اداره این دارالقرآنها دعوت کردیم. افرادی مؤسسهشان را به دلیل مواردی همچون شیوع کرونا و اجارهبهای سنگین تعطیل کرده بودند و نمیتوانستد جایی را اجاره کنند، ما مکان در اختیار آنها قرار دادیم. مردمی شدن رمز موفقیت است. دارالقرآنها اساس کار ما برای رسیدن به افزایش حافظان قرآن است.
به جرئت میتوان گفت که هیچکدام از نهادهای کشور ظرفیت بسیج را ندارند. امروز در دورترین نقاط کشور پایگاه بسیج فعالیت میکند. این شبکه و نیروی انسانی را هیچ نهادی ندارد و به همین دلیل اگر بسیج و فرماندهان ما بخواهند هر کاری انجام بدهند، قطعا در آن موفق خواهند بود.
پورموسوی: در گذشته قرآن در دل خانوادهها بود و مکتبهای قرآنی خودجوش بودند، اما همان مکتبخانهها را به شکل هیئت قرآنی در داخل بسیج و خانههای مردم سازماندهی کردیم و تجربه خوبی را در آن زمان به دست آوردیم. متأسفانه بعد از جریاناتی این سازماندهی ضعیف شد، چراکه از دل همین هیئتهای قرآنی یک ارتباط تشکیلاتی ایجاد شد. در سال ۸۵ حدود ۷۰ نفر را به عنوان بازرسی برای بررسی فعالیتهای هیئتهای قرآنی مشخص کردیم و در آن زمان حدود ۱۴ هزار هیئت خانگی قرآن را سازماندهی کردیم. تلاش میکردیم تا این هیئتها را تقویت کنیم، اما هیئتهای خانگی قرآن اساس شکلگیری مسابقات قرآنی بسیج شد.
در آن زمان چهرههای شاخصی داشتیم که همه آنها از دل هیئتهای قرآنی، که در پایگاههای بسیج شکل گرفتند، بیرون آمدند. در روستاها و شهرستانها این هیئتها به صورت منسجم شکل گرفت که نهایتاً دست ما را بسیار پر میکرد و حتی در مسابقات بینالمللی شاهد چهرههای شاخصی در این عرصه بودیم. باید بازگشتی به این حوزه داشته باشیم، چراکه در این حوزه ضعیف شدهایم.
قربانی: در زمانهای مختلف دارالقرآن بسیج جریانسازیهای خاص خود را داشته است و هیئتهای قرآنی در عرصه مردمی بینظیر بودند. بسیج این موضوع را شروع کرد و اگر با همان شدت ادامه پیدا میکرد، امروز شاهد اتفاقات بسیار بزرگی در کشور بودیم. وقتی که سال 82 بسیج، قاریان مصری را به کشور دعوت کرد باعث شد یک جریان قرآنی ویژه در عرصه تلاوت ایجاد شود. حتی نتایج مسابقات دارالقرآن بسیج در سطح بینالمللی درخشان بود و اکثر نفرات قرآنی ممتاز در سطح بینالمللی از خروجیهای خوب بسیج هستند. در عرصه جریانسازی و توجه به شهدای مختلف قرآنی نیز هیچ نهادی ورود نکرد و بسیج وارد شد و نام و یاد شهدای قرآنی را زنده و نیز از خانوادههای شهدا تجلیل کرد.
همچنین جریان اردوهای جهادی، قرآنی، فرهنگی در این عرصه توسط بسیج ایجاد شد یا گروه همخوانی محمد رسول الله(ص) تشکیل شد و جریانی را در کشور ایجاد کرد که منجر شد کشورهای دیگر هم الگو بگیرند؛ لذا اگر بسیج با تمام امکانات و اولویت دادن به فعالیتهای قرآنی وارد این عرصه شود، میتواند جریانهای ویژهای را در کشور ایجاد کند. همچنین، اگر شورای توسعه فعالیتهای قرآنی دست بسیج را در این حوزه باز بگذارد، بسیج میتواند اقدامات بزرگی را انجام دهد. برای مثال در بسیج متوجه شدیم که این آمادگی را دارد که تمام فعالیتهای قرآنی را تمام و کمال با صرف نصف هزینه مشخصشده در شورای توسعه فرهنگ قرآنی انجام دهد، ولی شورا به راحتی به آن توجه نکرد. ظرفیت بسیج بسیار ویژه است، اما بایستی از سوی مسئولان قرآنی و هم از سوی مسئولان بسیج، سپاه و فرماندهان این حوزه به آن توجه شود. اگر اینگونه شود همه فرامین مقام معظم رهبری در حوزه قرآن با کمترین هزینه تحقق پیدا خواهد کرد.
ایکنا ـ درباره حال و هوای گذشته و نیازهایی که در آن زمان منجر به تشکیل دارالقرآن بسیج شد، بیشتر توضیح دهید.
پورموسوی: مهمترین خصوصیت بسیج مردمیبودن و گستره وسیع آن است. با توجه به تجربههایی که داشتیم، مسئولان حتی مدیران صدا و سیما اعلام میکردند از زمانی که بسیج به این فعالیتها ورود کرد ما به پای شما نمیرسیم و نمیتوانیم تمامی این محافل و تلاوتها را پوشش دهیم. حتی قاریان مصری را هم بسیجی کردیم. ظرفیت بسیج در حدی است که اگر به درستی به آن بپردازیم و آن را تقویت کنیم، میتوانیم اقدامات بزرگی را انجام دهیم. متاسفانه این ظرفیت مقداری مغفول مانده است.
اگر بتوانیم جنبه مردمی و گستردگی مجموعه بسیج را در موضوعات قرآنی به کار ببریم، مطمئنم که نه تنها برای جامعه مصونیت ایجاد خواهیم کرد، بلکه شاهد کاهش مشکلات اجتماعی خواهیم بود. اگر بتوانیم جامعه را قرآنی و بر روی آن سرمایهگذاری کنیم، نتیجه آن مورد رضای خدا است که برکات بسیاری برای جامعه خواهد داشت. هر چقدر جامعه ما قرآنی شود، از گرفتاریها و مشکلات دورتر خواهد شد. البته در این حوزه روی مهد کودکهایمان کار نکردهایم و زمانی میتوانیم جامعه را قرآنی کنیم که بتوانیم ارزشهای قرآنی را از مهد کودک شروع کنیم.
قربانی: در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد حضور قاریان در دانشگاهها به ما سپرده شد، در حالی که همزمان موضوع فتنه در دانشگاهها زیاد شد. قرار بود که یک کرسی تلاوت با حضور یکی از قاریان مصری در دانشگاه امیرکبیر برگزار شود که با اوج شلوغیها همزمان بود. افراد بسیاری به بنده میگفتند که این کار خطرناک است و بهتر است که محفل را لغو کنم، اما با عنایت خدا برگزار کردیم و از آن استقبال بسیار خوبی شد. بعد از آن مسئولان دانشگاه به ما اطلاع دادند که از روز بعد کل فتنه در دانشگاه امیرکبیر خاموش شده است؛ یعنی هر جایی که ندای قرآن طنینانداز شود، فتنهها خاموش میشود.
ایکنا_ امروز مهدهای قرآنی در کنار هیئتهای قرآنی در بسیج فعال هستند؛ فعالیت فعلی این مهدها به چه شکل است و آیا هیئتهای قرآنی هنوز کارکرد خودشان را دارند؟
لیمویی: دو هزار و ۸۲ مهد قرآنی فعال در سراسر کشور فعالیت دارد که همگی مسجدمحور هستند. در تهران ۲۳۰ مهد وجود دارد. مهدهای قرآنی در سراسر کشور از سوی مربیان قرآنی آموزشدیده اداره میشوند. همه مربیان در دورههای خاص آموزش میبینند و بعد به عنوان مربی و مدیر فعالیت میکنند. محتواهایی که در اختیار عزیزان قرار میگیرد مناسب سن کودکان است.
در رابطه با فعالیت هیئتهای قرآنی هم باید گفت که یکی از ۱۰ بند فرمان اعتلای مقام معظم رهبری بحث واحدهای قرآنی در پایگاههاست. بر همین اساس شیوهنامهای را تنظیم کردیم که در تمامی پایگاههای قرآنی برای ادامه فعالیت یک مربی قرآن را معرفی کنیم تا به صورت رسمی در مسجد فعالیت کنند. سپس اتفاقی رخ داد که برای ما بسیار قوت قلب بود، چراکه بعد از اینکه این شیوهنامه را خدمت ایشان فرستادیم، در ۱۴ فروردین امسال ایشان در دیدار با قرآنیان بر پایگاه قرار دادن مساجد تأکید کردند. از همان موقع برنامهریزی شد و سه هزار و ۱۴ واحد قرآنی از سوی پایگاههای مقاومت بسیج ایجاد شد که این واحدها حول محور مربی ـ مدیر قرآنی است.
بر اساس تقسیمبندی، فعالیتهای عمومی مانند روخوانی و روانخوانی و حفظ اجزای یک تا سه قرآن کریم در مساجد انجام میشود و فعالیتهای تخصصیتر در دارالقرآنها که تعداد آنها فراتر از ۱۰۰ دارالقرآن است و نیز نواحی صورت میگیرد. یکی از مأموریتهای واحدهای قرآنی، هیئتهای قرآنی است که امروز آن را با نام جلسات خانگی قرآنی میشناسیم. یکی از وظایف هیئتها ایجاد جلسه خانگی قرآن در اطراف مساجد است. مأموریت دیگر آنها آموزش عمومی قرآن است که براساس آن تا امروز ۳۰۱۴ خانه قرآنی فعال شده است و این فعالیتها در مساجد و در حوزه مسابقات هم گسترش یافتهاند.
راهبرد مقام معظم رهبری مبنی بر تبدیل کردن مساجد به پایگاههای قرآنی باعث شد که جمعیت قرآنی بسیج پنج برابر شود و امسال بیش از ۱۰۰ هزار نفر در مسابقات قرآن بسیج شرکت کنند. با این اوصاف ما رکورد مسابقات قرآنی در کشور را شکستیم و امسال این حوزه گسترش پیدا کرد. البته هنوز راضی نیستیم و امیدواریم فعالیتها بیشتر شود، اما دستاوردهای بسیار خوبی را در این حوزه شاهد بودیم.
ایکنا ـ دارالقرآن بسیج تاکنون چقدر از نظرات مدیران قبلی دارالقرآن بهرهمند شده است؟
لیمویی: شورایی ایجاد شده است که از نظرات دوستان استفاده میکنیم و این ارتباط را ادامه خواهیم داد.
ایکنا_ جمعبندی خود را از مباحث مطرح شده در این نشست بگویید.
قربانی: ظرفیت بسیج بینظیر است و اگر این ظرفیت پای کار بیاید، میتواند بزرگترین شبکه مردمی را ایجاد کند، اما اینکه چقدر از این ظرفیت استفاده شده مطالبهای است که ما هم از مسئولان داریم. امیدواریم که توجه ویژهای به این عرصه شود؛ به ویژه عرصههایی مانند فعالیتهای قرآنی در حوزه هنر، فعالیتهای قرآنی در رسانه، فضای مجازی و در حیطه نغمات دینی و فعالیتهای مسجدمحوری، کودکان و تولید محتوای موضوعی خلأهایی است که شاید خیلی از دستگاهها وارد آن نمیشوند، اما بسیج این ظرفیت را دارد. همچنانکه مبنای ما در بسیج تهران رفع این خلأهاست.
بر اساس همین خلأها، تاکنون حدود ۲۳۰ مهد قرآنی، ۴۰ مرکز تخصصی حفظ قرآن، ۲۳ مرکز قرآن و عترت در نواحی و بیش از هزار کانون قرآن در پایگاههای بسیج را در تهران دایر کردهایم. اگر در برخی از مهدها و مراکز تخصصی حفظ امکانی وجود نداشت، از مؤسسات قرآنی یا صاحبنظران قرآنی استفاده شد. همچنین بیش از 800 مکتبخانه قرآنی را راهاندازی کردیم، حتی در مسابقات قرآن در جشنواره الحافظون که زمینهسازی برای حفظ قرآن به ویژه بسیجیان است یا دیگر اقدامات تلاش کردیم که شبکه قرآنی را در بسیج تقویت کنیم. البته برخی دیگر از عرصهها مد نظر است، مانند شهربازیها، پارکها و المانهای قرآنی در شهر تهران، اما باید مسئولان پای کار بیایند.
پورموسوی: ظرفیت بسیار بالایی داریم که به هر دلیل نمیتوانیم آنها را بررسی کنیم. اگر میخواهیم جامعه را از همه بلایا مصون کنیم، راه حلی جز بازگشت به قرآن نداریم. قرآن قلعه محکمی است که میتواند بسیاری از مشکلات ما را حل کند. البته باید این ظرفیت را با توجه به نگاه به سنتهای گذشته احیا کنیم. بخش عمدهای از جامعه ما به سنتهای گذشته اعتقاد دارد، اما نسل جدید مقداری با فناوریهای روز ارتباط برقرار کرده است که میتوان در کنار آن بازگشت به سنتهای گذشته را احیا کرد.
گزارش از وهاب خدابخشی و تیمور کاکایی
انتهای پیام