علی بیگدلی، کارشناس مسائل بینالمللی و استاد بازنشسته دانشگاه شهید بهشتی، در گفتوگو با ایکنا، درباره مذاکرات اخیر وین و ادعای اروپاییها مبنی بر نهایی شدن متن توافق و انتظار برای پاسخ آری یا خیر طرفین (ایران و آمریکا) به این متن گفت: این متن با هماهنگی آمریکاییها بوده و تصور من این است که این آخرین پیشنهاد است. البته از طرف دیگر زمانی برای اعلام پاسخ داده نشده و زمانی برای بازگشت به جلسات مذاکره مطرح نشده است اما دیگر هر دو طرف گزینهای غیر از این ندارند که به یک نقطه مشترک برسند.
وی افزود: مسئله این است که بازگشت ایران به تعهداتش در سال 2015 تا حدودی سخت است. انتظار ایران این است که آژانس مقداری با مماشات رفتار کند اما آژانس در اینجا دو چهره دارد که یک چهره آن چهره سازمانی و فنی تکنیکی است که این ارتباطی با کشوری ندارد که بخواهد از مسیر مذاکرات حل و فصل شود. ایران برای حل این مشکل میتواند با اعضای آژانش مذاکره کرده و آنها راضی کند و اعضا به آژانس فشار بیاورند تا آژانس نسبت به اقدامات هستهای گذشته ایران چشمپوشی کند که تا الان ایران اقدامی در این رابطه نکرده است.
بیگدلی اظهار کرد: بازگشت ایران به تعهداتش در سال 2015 یعنی بازگشت از غنیسازی 60 درصد به 3.67 و این برای ایران به نوعی مقدور نیست زیرا همه سیستمهای غنیسازی ایران توسعه و تغییر پیدا کرده و برگشت به حالت قبلی کاری شاید غیرممکن باشد و این مسئله کار را تا حدی مشکل کرده است.
این کارشناس مسائل بینالمللی بیان کرد: البته وقتی ایران از عدم خروج سپاه از لیست گروههای تروریستی عبور میکند طبیعی است انتظار همسطح دیگری مطرح کند که همان چشمپوشی از اقدامات هستهای ایران و پادمانهای آژانس است اما این مسئله هم به آژانس، هم به طرفین مذاکره و هم به شورای امنیت ارتباط پیدا میکند زیرا آژانس موظف است هر سه ماه یکبار گزارشی از وضعیت فعالیتهای هستهای ایران ارائه دهد که هماهنگی این سه ضلع بسیار سخت است و همین مسئله را پیچیده کرده است.
بیگدلی درباره سکوت آمریکاییها پس از ارائه پیشنویس اروپاییها گفت: آقای مورا از طریق رابرت مالی به نوعی نمایندگی داشته که ایران را نسبت به مواضعش نرمتر کند و از طرف دیگر یکی دو روز قبل از ارائه پیشنویس نمایندگان اروپا مذاکرات را ترک کرده بودند و مذاکرات در سطح پایینتر ادامه پیدا میکرد و این نشان میداد از همان زمان امیدواری چندانی به ادامه مذاکرات و به نتیجه رسیدن آن نداشتهاند و به همین دلیل آمریکاییها هم موضع خاصی نگرفتند و از طرفی ایران هم با عبور از مسئله سپاه به هیچ وجه نمیخواهد از این امتیاز همسطح بگذرد تا بتواند دستاورد لازم را از مذاکرات داشته باشد.
بیگدلی درباره موضع امیدوارانه روسها براساس گفتههای نماینده روسیه در مذاکرات گفت: آقای اولیانوف حتی در روزهای آخر اعلام کرد که تا چند دقیقه دیگر توافق نهایی شود اما به نظر میرسد در مجموع روسها راضی نیستند مسئله هستهای ایران حل شود، چون ورود نفت ایران به بازارهای اروپایی مقداری غشای مقاومت اروپاییها در برابر روسیه را محکمتر میکند. لذا اگر نفت ایران وارد اروپا شود احتیاج اروپا به نفت روسیه کمتر میشود، به ویژه اینکه اخیر رئیسجمهور فرانسه و صدراعظم آلمان اعلام کردند به واسطه عدم ورود گاز روسیه، تحت فشار شدید هستند و ممکن است با پوتین وارد مذاکره شوند.
وی در پایان اظهار کرد: در این وضعیت نفت و گاز ایران برای اروپاییها بسیار میتواند راهگشا باشد و شاید ایران هم با وقوف به این مسئله میخواهد در ازای خواست اروپاییها، امتیازات بیشتر و سنگینتری مطالبه کند که یکی از این امتیازات همان لغو پادمانهای آژانس است.
مصاحبه از جواد نصیری اوانکی
انتهای پیام