نیما حقیقی، روانشناس و درمانگر حیطه کودکان و نوجوانان در گفتوگو با ایکنا از گیلان با بیان اینکه دوره نوجوانی از مهمترین دوران زندگی هر فرد است، گفت: در این دوره تغییرات بسیار زیادی در حیطههای مختلف زندگی از جمله روانی، اجتماعی، عاطفی، جسمی و...اتفاق میافتد. بسیاری از این تغییرات، طبیعی، سالم و سازگارانه است اما گاهی اوقات نوجوان به دلایل مختلف از مسیر سالم رشد منحرف میشود.
وی شخصیت سالم و ناسالم را محصول مجموعهای از عوامل تاثیزگذار دانست و خاطرنشان کرد: عواملی همچون تجربیات، خانواده، همسالان، مدرسه و در مجموع جامعه، در شکلگیری شخصیت نوجوانان، نقشآفرین هستند. این انتظار که تمام این عوامل به شکل درست و مناسبی ایفای نقش کنند، شاید انتظاری ایدهآلگرایانه و آرمانی باشد، اما باید در راستای سالمسازی هر کدام از آنها اقداماتی صورت پذیرد تا بتوان آسیبها را به حد توان کاهش داد.
این دانشجوی دکتری روانشناسی کودکان استثنایی ادامه داد: استفاده از گوشیهای هوشمند و اینترنت از جمله مواردی است که میتواند بر شخصیت نوجوان تاثیر داشته باشد. همانگونه که در سالهای اخیر و بنا به دلایل مختلف، استفاده از ابزارهای دیجیتال و به تناسب آن وقت گذراندن در دنیای مجازی بیشتر شده است و این مسئله بسیاری از والدین را نگران کرده است.
حقیقی با بیان اینکه والدین، دوران نوجوانی خود را با فرزند خود مقایسه نکنند، تصریح کرد: کودکان و نوجوانان امروز از زمانی که خودشان را شناختهاند با اینترنت رشد کرده و دنیای مجازی بخشی از زندگی آنها است. قطعاً این سبک زندگی دستاوردها و آسیبهایی نیز به همراه دارد اما این نگاه که فقط به آسیبها توجه کنیم نه درست است و نه عادلانه.
وی اذعان کرد: کودک و نوجوان امروز اگر از اخبار روز مطلع نباشد، در مورد بازیهای پر طرفدار اطلاعات نداشته باشد و ...، با همسالان خود حرف مشترکی نخواهد داشت و از گروههای دوستانه طرد میشود. از سوی دیگر با توجه به اینکه امروزه در خانوادهها تکفرزندی رواج دارد و فرصتهای ارتباطی کودک و نوجوان محدودتر از گذشته است، دنیای مجازی به دوستیابی و برقراری ارتباط کمک کرده است. در واقع مزایای دنیای مجازی محدود به این چند مورد نیست و میتوان فواید بسیاری را برای آن ذکر کرد.
روانشناس و درمانگر حیطه کودکان و نوجوانان با اشاره به آسیبهای ناشی از فضای مجازی، ابراز کرد: اما استفاده بیش از حد و یا نادرست از فضای مجازی، قطعا آسیبهایی را به همراه خواهد داشت. با نگاهی به علاقهمندیهای نوجوانان در سالهای اخیر میبینیم که بسیاری از آنها به فعالیتهایی همچون گیمری، بلاگری و یوتیوبری گرایش پیدا کردند و به دنبال کسب شهرت و ثروت بسیار زیاد و بدون تلاش یا با حداقل تلاش هستند.
حقیقی یادآور شد: از سوی دیگر عدم جذابیت سیستمهای آموزشی و محتواهای درسی و همچنین سخت بودن پیشرفت در سایر حیطهها، بر هویتهای این چنینی تاثیرگذار بوده است. چاقی و اضافه وزن، آشنا شدن با مسائل و مطالبی که متناسب با سن کودک و نوجوان نیست، پرخاشگری، افت تحصیلی و ... نیز میتواند از سایر آسیبهای استفاده نادرست از فضای مجازی باشد.
روانشناس و درمانگر حیطه کودکان و نوجوانان به نقش خانوادهها در مدیریت ارتباطات کودک و نوجوان بهویژه در فضای مجازی اشاره و عنوان کرد: والدین باید با فرزندان خود ارتباط خوب، دوستانه و مستحکمی برقرار کنند و در رابطه با مزایا و معایب دنیای مجازی صحبت کنند و آنها را مطلع کنند از اینکه این امکانات، ابزاری هستند برای رشد و پیشرفت و همچنین استفاده صحیح از این ابزارها را به آنها آموزش دهند.
حقیقی ادامه داد: اعمال زور و محدودیت در دوره نوجوانی پاسخ عکس دارد و ارتباط صحیح والدین را با فرزندان تخریب میکند. در شیوه تربیت عملی، والدین خود باید الگوی خوبی باشند و سعی کنند پیامهای اخلاقی موردنظر خود را اجرایی کرده و به فرزندان خود نیز آموزش دهند.
وی در پایان با بیان اینکه در مواقع لزوم باید از روانشناس کودک و نوجوان کمک گرفت، ابراز کرد: ولدین باید قوانین منطقی وضع کنند و در اجرای قوانین منطقی مقتدرانه عمل کنند. ضمن اینکه بر محتوای بازیها، فیلمها و... که در دسترس فرزندشان است، نظارت میکنند، زمانهای خالی و فراغت فرزندان را با فعالیتهای جایگزین که جذاب و مفید باشند، پر کنند.
انتهای پیام