گذشت، مهربانی و بزرگی حضرت علی(ع) را به تصویر کشیدم + صوت

استاد محمود فرشچیان؛ نقاش بلندآوازه ایرانی است که تاثیر زیادی در روند توسعه و رشد نقاشی سنتی و دیگر هنرهای این مرز و بوم داشته است.
خبرنگار ایکنا به بهانه عید سعید غدیر گفت‌وگویی با این استاد انجام داده است که می‌خوانید؛

ایکنا ـ استاد فرشچیان، در مورد تابلوی غدیر و حس و حالی که در زمان نقاشی و نگارگری این اثر تجربه کردید برای ما بگویید؟

من معمولا تابلو‌ها را در زمان مناسبت خود طراحی می‌کنم. کار تابلو‌ها هر کدام حدود شش ماه تا یک سال به طول می‌انجامد و گاه برای کشیدن هر تابلو شش ماه فکر می‌کنم و این کار را از روی احساسم کشیدم و به موزه آستان قدس رضوی اهدا کردم.

ایکنا ـ نقاشی و طراحی تابلوی غدیر با تابلو‌های دیگر چه تفاوتی برای جنابعالی داشت؟

این تابلو و موضوع برایم مقدس بود، به همین جهت با اخلاص و ایمان بیشتری کار کردم، ولی همه تابلوهایم را با احساس تصویرگری می‌کنم. در این تابلو سعی کردم از چهره‌های شاد استفاده کنم، چون همه از این اتفاق و انتخاب خوشحال و مسرور بودند. همچنین در این تابلو سعی کردم که از همه چهره‌ها و سنین نقاشی کنم. اعم از زن و مرد، کودک و نوجوان، پیر و جوان. سعی کردم هر چه به بالای اثر نزدیک می‌شویم آثار الوهیت و معرفتی بیشتر دیده شود و انسان کمرنگ‌تر شود.

معمولا امیرالمومنین(ع) را با شمشیر تصویرگری می‌کنند اما من ایشان را بر فراز تپه و بلندی تصویرگری کردم تا بتوانم بزرگی و عظمت این فرد را نشان بدهم و اینکه بچه‌ها به ایشان پناه برده‌اند، خواستم گذشت و مهربانی حضرت را تصویر بکشم.

ایکنا ـ با توجه به شخصیت و چهره بین‌المللی شما در سطح جهان، بعضی از کارشناسان و علاقه‌مندان معتقدند که آثار شما در موضوعات مذهبی از قوت بیشتری برخوردار هستند. در این مورد نظر خودتان چیست؟

هنرمند هر تابلویی را در جهت درک بهتر و جذب سلیقه بیشتر مخاطب تصویرسازی می‌کند. این امر با توجه به در نظر گرفتن مخاطب و شخصیت‌ها و تحقیق بیشتر در مورد سوژه اتفاق می‌افتد. در مورد تابلوی غدیر، هر چه تابلو به سمت بالا طراحی شده الوهیت و قداست و نور الهی بیشتر تجلی می‌کند و انسان ها و بشر کمرنگ‌تر می‌شوند.

ایکنا ـ به نظر شما، هنرمندان چگونه می‌توانند اثری ماندگار تولید کنند و راز ماندگاری آثار هنری چیست؟

نمی‌دانم چگونه بگویم که حمل بر خودستایی نشود. اولا که همه کار دست خداست. ما در مسیر مشیت الهی هستیم. خداوند لطف می‌کند تا هنرمند به جایی برسد و بعد از آن کار و کار و کار. تمرین و ممارست و تحقیق لازم رمز ماندگار اثر هنری است.

هنرهایی که همراه با اخلاص و استدعا به درگاه الهی هستند، نمود کارشان گیراتر است. هنر به نظر من یک نوع عبادت و بندگی به درگاه الهی است، به شرطی که انسان درک کند.

ایکنا ـ بارزترین و دوست داشتنی ترین خصوصیت امیرالمومنین(ع) در نگاه شما چیست؟

ایشان جمیع فضایل اخلاقی را دارا هستند، جمع اضداد بودند. اگر شرح حال ایشان را بخوانید واقعا متحیر می‌شوید. واقعا حضرت، مظهر العجایب هستند.

ایکنا ـ توصیه استاد فرشچیان  به هنرمندان و اهالی فرهنگ چیست؟

عاشق کارشان باشند. من مدتی به صورت افتخاری تدریس می‌کردم. مردی هفته‌ای دو روز از قم می‌آمد منزل ما. به او گفتم اگر بتوانی علاقه و وقت خودت را در راه هنر بگذاری موفق می‌شوی. به حرف من گوش داد و در حال حاضر در کار خود بسیار موفق است.

ایکنا ـ اکنون مشغول کار جدیدی هستید؟

بله، در حوزه نقاشی و طراحی با موضوعات معنوی و دینی عمیق کار می‌کنم. از خدا خواستم تا آخرین لحظه‌ای که نفس دارم با قلمم کار کنم.

ایکنا ـ جنابعالی در نقاشی‌ها و طراحی‌های خود چهره معصومین را نقاشی نمی‌کنید. دلیل این امر چیست؟

همیشه سعی کردم نقاشی‌هایم حالت تصنعی به خودش نگیرد. در قدیم، اساتیدی تصاویر چهره معصومین را نقاشی می‌کردند که من برا همه‌شان احترام قائلم، ولی یک پارچه روی صورت اهل بیت(ع) می‌انداختند. من معتقدم که این اتفاق صحیح نیست. باید طوری کار شود که تصاویر جنبه تصنعی نداشته باشد. طراحی صورت ایشان می‌تواند از پشت سر یا سه رخ انجام شود تا آثار طبیعی در مخاطب ایجاد کند.

ایکنا ـ آرزوی استاد فرشچیان برای جهان امروز چیست؟

صلح، صفا، مهربانی، دوستی و خون به ناحق نریختن. امروز روزگار خوبی در دنیا نیست. آرزوی من صلح و صفا و مهربانی در کل دنیاست.

گفت‌وگو از محسن مسجدجامعی