نوجوان از والدین عواطف همدلانه دریافت کند

رضا سلطانی، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه گیلان در گفت وگو با ایکنا از گیلان، با بیان اینکه به مفهوم توسعه در سال های ابتدایی بسیار تک بعدی نگریسته شد، اظهار کرد: قبلا توسعه فقط تکنولوژی، صنعتی و اقتصادی تلقی می شد، اما با شروع جنگ های جهانی و کشته شدن یکصد میلیون انسان، مفهوم توسعه ابعاد بیشتری پیدا کرد.

وی افسردگی، اضطراب، قتل و جنایت، طبقه بندی های ناهمخوان اجتماعی و ظلم را از جمله تبعات جنگ های جهانی دانست و افزود: سازمان ملل نگاه تک بعدی به پیشرفت و توسعه را عامل شکل گیری جنگ های جهانی معرفی کرد و جوامع بعد از جنگ با انواع و اقسام اختلالات روان شناختی و مشکلات اقتصادی مواجه می شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، با اشاره به تاسیس یونسکو بعد از جنگ جهانی دوم، یادآور شد: سازمان ملل از طریق یونسکو توسعه علمی و آموزشی و فرهنگی را مطرح کرد، یعنی اگر بخواهیم هنرها و آداب و رسوم و مسائل روان شناختی و روحی افراد را در نظر نگیریم و فقط به توسعه اطلاعاتی و تکنولوژی و صنعتی بپدازیم، با دنیایی پر از رنج و نابرابری و ظلم و جنایت و خون ریزی مواجه خواهیم شد.

این دکترای روانشناسی، توسعه فرهنگی را توسعه در ابعاد متعدد اخلاقی و اقتصادی و سیاسی و مردم شناختی دانست که انسان را در بر می گیرد و گفت: یکی از ابعاد مهم توسعه فرهنگی در جوامع این است که مردم براساس عقلانیت و استدلال و منطق زندگی می کنند. در واقع اگر زندگی براساس شناخت و استدلال و منطق را بسط دهیم دیگر آسیب های اجتماعی و روان شناختی نخواهیم داشت.

وی با بیان اینکه انسان در توسعه فرهنگی رویکردی مثبت به پدیده های دنیای پیرامون خود دارد، تصریح کرد: در جوامعی که دارای توسعه فرهنگی هستند، مردم در ابراز وجود خودشان براساس بافت های فرهنگی و اخلاقی از آزادی برخوردارند و اقوام با فرهنگ های مختلف تعامل و تبادل فرهنگی دارند.

سلطانی، ماجرای «رومینا» را نتیجه وجود پرخاشگری هوشمندانه در برخی از خرده فرهنگ ها دانست و اضافه کرد: شدت عصبانیت پدر رومینا نشان می دهد که او با هیچکدام از روش ها و راهبردهای مقابله با هیجان آشنا نبوده و آگاهانه و مسئولانه و آزادانه از این رویکرد استفاده کرده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، با بیان اینکه برخی از افراد مهارت کنترل و تنظیم هیجان را ندارند، گفت: زمانی که فرد هیجانی می شود، کوچکترین کنترلی بر هیجانات خود ندارد.

وی ظلم واقع شده در حق رومینا را نتیجه عدم مهارت کنترل هیجانات پدر دانست و عنوان کرد: این دختر معصوم نیز هیچ پناه و راهبردی برای حل مسئله نداشته و لذا نقص مهارت های روان شناختی زندگی هم در پدر و هم در دختر دیده می شود. آن پسر که با اختلاف سنی 16 سال وارد فاز ارتباطی با یک دختر شده و زمینه خشم پدر رومینا را فراهم کرده نیز حتما با عدم مهارت های ارتباطی و روان شناختی مواجه بوده است.

این روانشناس، ماجرای رومینا را کشکولی از عدم مهارت های زندگی و ارتباطی و روان شناخی دانست و تصریح کرد: افرادی که در خانواده اصلی خودشان به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی ارتباط خوب و مثبت و سازنده و شکوفاکننده ای با والدین خود نداشته باشند و خانواده محیطی امن برای آنان نبوده است، بیش از سایر افراد مستعد ورود به ارتباطات آسیب زا و غیر متناسب هستند تا عاطفه نداشته را کسب کنند.

سلطانی، مدرسه را خانه دوم افراد دانست و یادآور شد: بنیاد شخصیتی فرد باید در کودکستان و دبستان با مهارت های زندگی عجین شود و لذا در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به دنبال افزایش مدت حضور کودکان در مدرسه هستند تا از طریق کلاس درس مهارت های زندگی و روان شناختی را منتقل کنند.

وی مردسالاری را از جمله خرده فرهنگ های حاکم در برخی از جوامع دانست و خاطرنشان کرد: در چنین خرده فرهنگ هایی، زنان و دختران هیجانات ضعف مانند غم و ترس و تعجب و ابهام از خودشان نشان می دهند، اما در خرده فرهنگ هایی که زن و مرد شان اجتماعی یکسان دارند و حتی جایگان زنان نسبت به مردان بالاتر است، شاهد هیجانات ضعف در مردان هستیم و زنان خشونت بیشتری بروز می دهند لذا خرده فرهنگ ها در شیوه ادراک و ابراز هیجان بسیار اثرگذار هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، صیانت از خانواده با هر روش هیجانی را غیر قابل تایید دانست و گفت: مردان در جوامع مردم سالار اجازه ندارند هر روشی را درباره خانواده خود به کار ببرند، زیرا خداوند به همه انسان ها عقل داده و انسان باید ذهن آگاهی داشته باشد، یعنی هر لحظه باید بر اعمال خود آگاه باشد.

این دکترای روانشناسی، از مردان خواست امنیت روانی در خانواده ایجاد کنند و افزود: مردان باید رفتارهای تکانشی خود را مدیریت کنند و هیجان خشم خود را بروز ندهند تا از خانواده خود صیانت کنند.

وی دوره بالغ شدن را یک دوره بحرانی در فرایند رشد انسان دانست و یادآور شد: در این دوره نوجوانان با افکاری مواجه می شوند که بسیار جدید است و حس مسئولیت پذیری و عزت نفس و استقلال فکری و تصمیم گیری پیدا می کنند لذا دوره بلوغ نیازمند امنیت روانی است و نوجوان باید از والدین عواطف همدلانه دریافت کند، اما متاسفانه بسیاری از والدین تعامل و همدلی با فرزندان را یاد نگرفته اند.