Quranın Allahın kitabı kimi digər yazılı mənbələrdən fərqlənməsi
"Tövbə" surəsində tədəbbür məclisinin birincisi Tehran Universitetinin Quran və İtrət Tələbə Məktəbinin elmi heyətinin üzvü Hani Çitçianın ilkin müzakirələri və tədrisi ilə keçirilib. Onun mətnini aşağıda oxuya bilərsiniz:
Tehran Universitetinin Quran və İtrət Tələbə Məktəbi 24 ildir ki, müxtəlif ixtisas və sahələrdə Quranla bağlı iş görür. 50-yə yaxın ixtisaslaşdırılmış işçi qrupu vardır. Müxtəlif sahələrdə çox ciddi Quran işləri universitetdə həmin sahələrdə ixtisas oxumuş dostlar tərəfindən həyata keçirilir. Onlar Quranı çox ciddi oxuyurlar və inanırlar ki, əgər Quranı ciddi oxuyursansa, onun sənin suallarına ciddi cavabları var.
Biz Quranı oxumaqda səhlənkarlıq göstəririk. Başqa ibarətlə desək, Qurandan minimum gözləntimiz var. Biz Qurandan bir və ya iki əxlaqi məqamı öyrənməyi gözləyirik. Lakin Quranın düşüncə sisteminin digər əqli strukturlarından fərqlidir.
İki sual
İki vacib sual var. Biri, Quranın Allahın kitabı olaraq digər mənbələrdən fərqi nədir? İkincisi, doğrudanmı dinin insan həyatının əsas məsələlərinə ciddi cavabları vardır?
Quran oxumağda baxışımızı dəyişməli və bu iki suala cavab verməliyik. “Quran” və “İtrət” tələbə tələbə qrupunda bu düşüncə tərzi bir qrup tələbə dostların bakalavr, magistratura və doktorantura pillələrində oxuyarkən Quranı ciddi və metodik şəkildə oxumasına səbəb olub. Onlar sözləri dərindən öyrənmək və sonra surələri anlamaqda ədəbi, rəvayət, Məkkə, Mədinə, ilahi adlar və s. kimi üsullardan istifadə edirlər. Nəticə belə oldu ki, indi onların xüsusi sahələrdə Qurana əsaslanan ciddi cavabları var.
Uğurlu elmi layihə
Məsələn, üç il əvvəl Tehran Universitetinin Psixologiya fakültəsində depressiyanın müalicəsi ilə bağlı layihə həyata keçirilib. Depressiya tədqiq edilib və onun üzərində iş aparılıb. Bundan sonra, diaqnostika və müalicə protokolları çıxarıldıb. Tam müalicə protokollarının dizaynının yenidən müəyyənləşdirilməsi aparılıb. Sonra altı ay ərzində Tehran Universitetinin Psixologiya fakültəsinin məsləhət mərkəzində icra edilib.
Nəticə təəccüblü idi. Ustadlara müraciət edənlər orta hesabla 20 seansda 32%, bu Quran protokoluna istinad edənlər isə orta hesabla 12 seansda 76% depressiyadan müalicə olundular. Bu fərq o qədər heyrətamiz və diqqətəlayiq idi ki, Quranın və psixologiyanın özəyi Tehran Universitetində formalaşıb. Hazırda onun üzərində çoxlu magistr və doktorluq dissertasiyaları hazırlanır.
Əgər bir surə oxuyacağıqsa, onu düzgün oxuyun və sahələrini yoxlayın. Qurana baxışımızı dəyişmək lazımdır, əks halda problem həll olunmayacaq. Biz Allahın kəlamı olan Quranı başa düşmürük və ixtisas sahələrimiz cavabsız qalır. Düşünürük ki, mövcud fikirlərə alternativ yoxdur. Ya təəssüf ki, eklektizmə (müxtəlif əqidələrin qarışması) düşürük. Qurandan bir neçə məqam və başqa məktəblərdən də neçə mətləb alırıq və sonda nə etdiyimiz bəlli deyil.
Quranın cavab verməsinin şərtləri
Quran ciddi, metodik və planlı oxunmaq şərti ilə bizə cavab verir. Burada heç kim zövqlü təəssürat yaratmaq istəmir. İslam dünyasının ən yaxşı tezisinə çevrilmiş, bir çox yerli və xarici ustadların üzərində çalışdığı depressiya tezisi elmi əsərdir. Belə deyil ki, depressiyaya düşmüş adama deyilsin ki, bu surəni üç dəfə oxu və...! Yox!
Bu üsulda insanın depressiya problemi araşdırılır. Məsələn, puçluq hissi keçirirsə, "Ğaşiyə" surəsinin mövzularını həyatında tətbiq etməlidir. onlar da onun həyatında "Ğaşiyə" surəsini tətbiq etməyi birlikdə məşq edirlər. Allahın bu surədə buyurduğu kimi başqaları ilə ünsiyyət, təbiətlə ünsiyyət və s. kimi məşqlər edilir və insan sağalır. Bu surədə qeyd olunduğu kimi Allahın əmrinin həyata keçirilməsi bu üsulda mühümdür.
4091021
