سیره اجتماعی آیت‌الله رودباری، زندگی در متن جامعه بود
مدرس حوزه علمیه بیان کرد: متخلق بودن به تربیت مکتب اهل بیت(ع) و عمل به آن از ویژگی‌های برجسته آیت‌الله رودباری بود که مصداق آن، حضور در متن جامعه مدنی است. درب منزل حاج‌آقا به روی مردم گیلان گشوده بود و این از جمله ویژگی‌هایی است که در سیره عملی اهل بیت(ع) دیده می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین لقمان رضانژاد، مدرس حوزه علمیه در گفت‌و‌گو با ایکنا از گیلان پیرامون شخصیت علمی و عملی مرحوم آیت‌الله رودباری بیان کرد: رفتار، سخنان، شاگردان، تألیفات و در واقع سیره عملی و علمی یک فرد می‌تواند معرف او در عرصه‌های مختلف علمی، اجتماعی، سیاسی و غیره باشد. در شأن اجتهادی آیت‌الله رودباری که شاگرد مکتب علمای برجسته‌ای بودند به تفصیل سخن به میان آمده است، که به ویژگی‌های شاخص رفتاری و علمی ایشان در عرصه‌های مختلف خواهم پرداخت تا بتوان الگویی کامل برای جامعه مدنی و مذهبی ارائه داد.
وی با بیان اینکه ابعاد خاص رفتاری و سبک زندگی آیت‌الله را در چند عرصه می‌توان بررسی کرد، گفت: در عرصه علمی و حوزوی، می‌توان به روش و سبک ایشان در آموزش و تربیت طلاب اشاره کرد که دارای ویژگی‌های ممتاز بوده و می‌تواند الگو و خط‌مشی کامل برای جامعه حوزوی نمایان کند. از جمله این ویژگی‌ها، نقش مدیریتی و نظارتی بی‌بدیل و مستمر آیت‌الله بود. در واقع عظمت علمی حاج‌آقا هیچ‌گاه مانع همنشینی ایشان با طلاب سطوح مختلف و مذاکره و مباحثه با آنان نشد. آیت‌الله حتی باوجود کسالت جسمی باز هم مقید بودند که روزانه حتی از طلاب سطوح ابتدایی آزمون شفاهی بگیرند تا هم شاهد رشد طلاب بوده و هم بر تقویم آموزشی و سبک تدریس اساتید نظارت کنند.
بیشتر بخوانید:
رضانژاد با بیان اینکه مدیریت آیت‌الله رودباری در حوزه‌های علمیه، نه صرفاً مدیریتی تشریفاتی، بلکه مدیریتی در متن حوزه بود، ابراز کرد: ایشان به‌طور خاص به سنت‌های پژوهشی و علمی حوزه علمیه و علمای سلف بسیار مقید بوده و معتقد بودند که اگر فقه سنتی، درست و با ابعاد گسترده آن خوانده شود پاسخگوی نیازهای فعلی در موضوعات دارای حکم شرعی خواهد بود. همچنین نکته دیگری که در عرصه حوزوی بسیار بر آن تأکید داشتند حفظ استقلال حوزه‌های علمیه بود و معتقد بودند همانند روش علمای گذشته، نیازهای معیشتی اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه باید در ارتباط با بدنه مذهبی جامعه تأمین شود.
وی ادامه داد: چنانچه از گذشته تا به امروز متدینین کمک‌های خود را در اختیار فقیه جامع‌الشرایط قرار می‌دهند تا در عصر غیبت، در مسیر حفظ اندیشه اهل بیت(ع) قدم برداشته شود که این همان رابطه عالم و حوزه علمیه با بدنه جامعه مدنی است. به اعتقاد ایشان اگر رویکرد حوزه علمیه از این مسیر خارج شده و وجهه حکومتی و دولتی بگیرد، اثربخشی خود را از دست خواهد داد.
این مدرس حوزه علمیه با اشاره به اینکه از جمله ویژگی‌های تربیت علمی ایشان که امروزه باید سرمشق بزرگان حوزوی قرار گیرد، اهتمام ویژه ایشان به نخبه‌پروی و حمایت ویژه از شاگردان مستعد در کسب علوم دینی و معرفتی بود، اظهار کرد: معظم له همانگونه که خود از توجه ویژه استادش یعنی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در نجف اشرف برخوردار گشته بود تا مشقت زندگی، او را از مسیر صعب علم و اجتهاد باز ندارد، میراث نخبه‌پروی استادش را مشق عملی کرده و بسیاری از طلاب علوم دینی را با حمایت ویژه جهت ادامه تحصیل در مدارج عالیه به قم مقدسه اعزام می‌کردند.
رضانژاد به ویژگی‌های ممتاز عرصه سیاسی اجتماعی آیت‌الله رودباری اشاره کرد و گفت: متخلق بودن به تربیت مکتب اهل بیت(ع) و عمل به آن از ویژگی‌های برجسته آیت‌الله در این عرصه است که مصداق آن، حضور در متن جامعه مدنی است. درب منزل حاج‌آقا به روی تمام مردم گیلان گشوده بود و روزانه مراجعه کنندگان بسیاری از اقشار مختلف داشتند که این مسئله از جمله ویژگی‌هایی است که در سیره عملی اهل بیت(ع) دیده می‌شود.
این کارشناس مذهبی افزود: تاریخ سیاسی اجتماعی اهل بیت(ع) نشان می‌دهد که علی‌رغم اینکه در اکثر دوره‌ها در شرایط خفقان بوده و در رأس حکومت نبودند، اما همیشه در دسترس بوده و مردم جهت امور مختلف و پاسخ به سؤالات خود به آنان مراجعه می‌کردند و شرح این موارد توسط اصحاب حضرات معصومین نقل شده است.
وی تصریح کرد: زندگی اهل بیت(ع) در متن جامعه بود. وقتی کسی جهت سؤالات و امور مختلف، به‌راحتی به امام معصوم که در اوج قله کمال انسانی است مراجعه می‌کند، نشان می‌دهد که امام معصوم در برخورد خود با دیگران سدهای ارتباطی ایجاد نکرده و سبک آنان در زندگی اجتماعی، روشی عادی به مانند سایر بدنه اجتماعی بوده و ارتباط آنان به شیوه‌ای بود که مردم امام را از خودشان تلقی می‌کردند. همانگونه که سبک و شیوه زندگی تبلیغی و سیره اجتماعی آیت‌الله رودباری نیز همان زندگی در متن جامعه مدنی بود. دومین ویژگی ایشان در عرصه اجتماعی، رسیدگی به وضع فقرا بود تا حدی که افرادی در لیست حمایت و تحت پوشش ایشان بودند و به‌طور مستمر به‌صورت ماهانه معیشت آنان تأمین می‌شد.
این مدرس حوزه و دانشگاه معیشت مردم را از دغدغه‌مندی خاص آیت‌الله رودباری در عرصه اجتماعی دانست و بیان کرد: حاج‌آقا نسبت به وضعیت معیشتی مردم بسیار دغدغه‌مند بوده و رسیدگی به آنان را جزو وظایف خود می‌دانستند و علاوه بر کمک‌های ماهانه لیست حمایتی خود، موقوفاتی که در اختیار ایشان قرار می‌گرفت نیز در همین امور صرف می‌شد.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: در عرصه سوم، رسالت علمی و تبلیغی آیت‌الله در جامعه مذهبی مطرح می‌شود. همه واقفیم که تبلیغ و احیای دین از رسالت‌های اساسی یک عالم در عصر غیبت است و از نکته‌های بسیار مهم تربیتی که ایشان مداوم به طلاب گوشزد می‌کردند، حفظ جایگاه اجتهاد و مرجعیت شیعه بود. همان‌طور که ایشان به فقها و مرجعیت شیعه احترام می‌گذاشتند، ما نیز باید از این منش الگو بگیریم چون زمانی می‌توان یک فقیه را در عصر غیبت محور تبلیغ دین قرار داد که جایگاه اخلاقی و کرامت علمی و انسانی وی در بین مردم حفظ شده باشد. ایشان حفظ احترام به فقیه و مجتهد را یک رسالت برای مکلف و به‌ویژه طلاب در عصر غیبت می‌دانستند و معتقد بودند عدم رجوع مردم به عالم و مجتهد موجب دور ماندن جامعه از اعتقادات حق شیعی و در نهایت فقر اندیشه‌های مذهبی و دینی در جامعه خواهد شد.
وی از دیگر ویژگی‌های رسالت تبلیغی آیت‌الله را حفظ شعائر دینی خواند و اظهار کرد: آیت‌الله علاوه بر برپایی عزاداری ماه محرم، در تمام مناسبت‌ها، وفات و ولادت اهل بیت(ع) مجلس دینی در بیت خود برگزار می‌کردند. از جمله مواردی که بسیار مورد اهمیت ایشان بود احیای ایام فاطمیه بود. از حضرات معصومین نقل شده است که می‌فرمایند «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا، خداوند رحمت کند آن بنده‌ای را که امر ما را احیا کند»، سؤال شد امر شما به چه چیزی اطلاق می‌شود؟ فرمودند اینکه احادیث، احکام و شریعت اهل بیت بیان شود. از این رو اقامه عزای اهل بیت که بروز محبت به ایشان است یک وظیفه دینی بوده و همچنین تبری از دشمنان اهل بیت نیز وظیفه‌ای دینی است که هر دو جنبه در احیای فاطمیه محقق می‌شود.
رضانژاد در پایان به دیگر ویژگی آیت‌الله پرداخت و گفت: از دیگر ویژگی‌های آیت‌الله پاسخگویی به سؤالات شرعی و عقیدتی مردم، هم در بیت خودشان و هم در مسجد پس از اقامه نماز و همچنین در جلسات هفتگی تفسیر قرآن بود که موجب حفظ و تقویت ارتباط ایشان با متن جامعه می‌شد.
انتهای پیام
