حجتالاسلام والمسلمین عبدالامیر سلطانی، پژوهشگر تفسیر در گفتوگو با ایکنا از خوزستان با اشاره به پژوهش خود در استخراج اصول سبک زندگی از سوره حمد، در قالب چند جلسه به ارائه این پژوهش پرداخت.
وی در بخش چهارم این گفتوگو درباره اصول و قواعد سبک زندگی براساس این سوره مبارکه گفت: این سوره با «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز میشود. نکته اول در این باره این است که آغاز همه کارها به نام خداوند متعال باشد، اولین اصلی که در این سوره مبارکه مطرح میشود، همین نکته است. این حقیقت بسیار مهمی است و بهعنوان یک اصل اساسی باید در زندگی یک مسلمان باشد و قرآن کریم نیز به آن پرداخته است، چراکه آثار مثبتی در زندگی فردی و اجتماعی داشته و موجبات رشد و تعالی انسان را در پی دارد.
نکته دوم این است که خداوند در آغاز نزول قرآن کریم که ارزشمندترین کتاب جهان آفرینش است و همچنین در آغاز 113 سوره قرآن کریم به آن پایبند بوده است. همچنین پیامبران الهی کارهای خود را به نام خدا آغاز میکردند. به همین مناسبت در آیات اولی که بر پیامبر اکرم(ص) وحی شد، خداوند به ایشان امر میکند که قرائت قرآن را به نام او آغاز کند. در آیه یک سوره مبارکه علق: «اِقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ» به نام پروردگارت بخوان و در آیه 25 سوره انسان میفرماید: «وَ اذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَ أَصيلاً» نام پروردگارت را در صبح و شام یاد کن.
حضرت سلیمان در نامهای که به ملکه سبأ مینویسد، آن را به نام خدا آغاز میکند و ملکه سبا میگوید نامهای به من رسیده است که «إِنَّهُ مِنْ سُلَیْمانَ وَ إِنَّهُ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمانِ الرَّحِیمِ» (نمل، 30) این نامه از سلیمان است و در ابتدای آن بسم الله الرحمن الرحیم نوشته شده است.
نکته دیگر این است که قرآن کریم به همه مسلمانان دستور داده است که در همه اوقات خدا را یاد کنند و همچنین کارهای خود را به نام او آغاز کنند. در آیه 205 سوره مبارکه اعراف آمده است: «وَاذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ وَلَا تَكُنْ مِنَ الْغَافِلِينَ» پروردگارت را در دل خویش به حال زاری و ترس و به گفتاری آرام نه بلند، در صبحگاهان و شامگاهان یاد کن و از غافلان مباش. آیه خطاب به پیامبر اکرم(ص) است، اما آدابی که در آن بیان شده عمومی است و اختصاص به آن حضرت ندارد.
بیشتر بخوانید:
مورد چهارم که دلالت بر اهمیت شروع کارها به نام خداوند میکند این است که در هنگام ذبح حیوانات باید نام پروردگار آورده شود: «فَكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللهِ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ بِآياتِهِ مُؤْمِنينَ» (انعام، 118) توحید تنها یک مسئله ذهنی نیست، بلکه در عملکرد انسان هویدا میشود. همچنین تغذیه حلال نشانه ایمان است. نکته پنجم در اهمیت نام بردن خداوند در آغاز کارها این است که قرآن میفرماید آغاز و پایان کار با نام خداوند متعال باشد. خداوند در آیه 41 سوره هود خطاب به حضرت نوح میفرماید: «قالَ ارْكَبُوا فيها بِسْمِ اللهِ مَجْراها وَ مُرْساها» سوار بر کشتی شوید، در هنگام حرکت و هنگام توقف بسم الله بگوید. در روایتی از امام صادق(ع) وارد شده که «لا تَدَعْ بِسمِ اللّه الرحمنِ الرحيمِ و إن كانَ بَعدَهُ شِعرٌ» بسم الله الرحمن الرحیم را در کارها ترک نکنید، اگرچه بعد از آن بخواهید شعری بسرایید.
انتهای پیام