به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، مجالس مذهبی ویژه زنان، نمونهای از نهادهای سنتی بهشمار میآید که خود را در بستر شرایط کنونی جامعه باز تولید کرده است.
رونق این جلسات تأثیرگذاری آن بر زنان و به تبع آن خانوادهها و تأثیرپذیری فضای این جلسات از معضلات و مشکلات جامعه اهمیت این نهاد و ضرورت توجه به ثمرات و آسیبهای آن را نشان میدهد، با توجه به قرار گرفتن در ماه محرم و صفر و پررنگ شدن فعالیت هیئتها بهویژه هیأتهای زنان، به نظر میرسد نظارت بر هیئتها و حسینیهها برای جلوگیری از هرگونه ایجاد بدعت در محتوای عاشورا و واقعه کربلا و استفاده از بانوان حوزههای علمیه بهعنوان مبلّغ و فرستادن ایشان به هیئتهای زنانه میتواند گام مهمی در کاهش معضلات باشد.
از آنجایی که برپایی مجالس روضهخوانی و عزاداری برای ائمه اطهار(ع) از دیرباز تأثیرات شگرفی بر فرهنگ عمومی زنان کشور ما داشته، مسئولان باید تمهیداتی بیندیشند تا عزاداری ویژه بانوان محلی برای افزایش اطلاعات دینی آنان باشد نه اشاعه خرافه و تحریف.
دوره امام صادق(ع) بهوضوح به ما درس میدهد، وقتی امام صادق(ع) پردهای بین زنان و مردان نصب مینمودند تا زنان بدون دغدغه و با آرامش در مجالس عزاداری حضور داشته باشند. جدی گرفتن اهمیت حضور زن در مجالس عزاداری آن هم به سفارش امام معصوم میتواند ما را به نکات مهمی رهنمون شود.
معصومه نادرپور، مسئول بسیج جامعه زنان سپاه انصارالرضا(ع) خراسان جنوبی در گفتوگو با خبرنگار ایکنا گفت: روضهخوانی اصطلاحی است که در مورد برپایی مجلس سوگواری امام حسین(ع) و بلکه هر مجلسی که به منظور ذکر فضایل و مصائب ائمه اطهار(ع) و مطرح کردن مسائل دینی منعقد شود بهکار میبریم.
وی حضور بانوان در مراسم عزاداری را لازم دانست و افزود: معمولاً در روزهای پنجم تا دهم محرم مراسم عزاداری گسترش بیشتری مییابد و مردم از فرصتهای پیش آمده بیشترین بهرهبرداری را میکنند و نذر و نیازهای خود را در منازل و مساجد ادا میکنند.
انتقاد از نحوه برگزاری جلسات مذهبی زنانه به سبک امروزی
مسئول بسیج جامعه زنان سپاه انصارالرضا(ع) خراسان جنوبی با انتقاد از نحوه برگزاری جلسات به سبک امروزی بیان کرد: زمانی که جلسات مذهبی در حسینیهها یا مساجد برگزار میشد، پذیرایی بسیار ساده بود، چای در استکانهای کوچک و معمولی و گاهی یک شیرینی و گاهی نیز غذایی ساده، اما متأسفانه جلسات خانگی محلی برای نمایش دادن اثاث منزل، سلیقه و دست و دلبازی بانی مجلس و لباسهای مد روز و رنگ به رنگ شرکتکنندگان شده است.
نادرپور با اشاره به اینکه برپایی مجالس روضهخوانی و عزاداری برای ائمه اطهار (ع) از دیرباز تأثیرات شگرفی بر فرهنگ عمومی زنان کشور داشته، بیان کرد: یکی از حوزههای تأثیرگذار در حوزه دین و ترویج آن در جامعه جلسات خانگی و روضههای خانگی بوده که با حضور مادران و خواهران در منازل شخصی برگزار میشود.
وی با بیان اینکه فلسفه تأسیس این مجالس و اولین رگههای این موضوع به زمان رضاخان میرسد، گفت: در دوره رضاخان مساجد محل ممنوعه تلقی میشد و در حوزه موضوعات و مفاهیم دینی با سانسور جدی مواجه بود.
مسئول بسیج جامعه زنان سپاه انصارالرضا(ع) خراسان جنوبی روضههای خانگی را بهترین و مؤثرترین راه برای انتقال مفاهیم دینی در دوران رضاخان دانست و اظهار کرد: جاسوسهایی برای رصد هر مسجد و بهویژه مساجدی که محل نشر بزرگان بود در نظر میگرفتند و به همین جهت امکان بیان تمام مسائل روز جامعه و یا برگزاری محافل عزاداری برای اهل بیت(ع) در مساجد وجود نداشت.
نادرپور با بیان اینکه با آغاز ماه محرم بانوان استان ضمن شرکت در مراسم عزاداری عمومی که در سطح شهر در مساجد و مکانهای مذهبی برگزار میشود جلسات ویژه به صورت محلی در منازل خود برگزار میکنند، گفت: بانوان معمولاً ماه محرم با روضهخوانی و پخت نذری به ادای نذر خود میپردازند که سابقه طولانی و مذهبی در کشور دارد.
لزوم آگاهی مداحان خواهر از مسائل دین و سیره زندگی ائمه(ع)
وی با اشاره به اینکه روضههای خانگی با حضور مداحان و مدیحسرایان خواهر و اغلب با بیان موضوعات مختلفی مانند سیره و روش زندگی ائمه(ع) و یا موضوعات مختلف در مورد دین برگزار میشود بر لزوم آگاهی و شناخت مداحان خواهر از مسائل دین و سیره زندگی ائمه(ع) تأکید کرد.
حجتالاسلام سیدمحمد هاشمی، کارشناس تخصص تبلیغ در خراسان جنوبی گفت: افزایش تعداد جلسات روضهخوانی زنانه در این سالها این باور را تقویت کرده که جلسات مذهبی و روضههای زنانه از جمله عمومیترین و ریشهدارترین نهادهایی هستند که از دوره قاجار و مشروطه به بعد به امر اجتماعی شدن زنان کمک کردهاند.
وی بیان کرد: بانوان باید در سخنرانیها و مجالس وعظ علما شرکت کنند نه اینکه پشت سر هیأتها و مردان راه بیفتند.
کارشناس تخصص تبلیغ در خراسان جنوبی افزود: مهمترین آسیبهای راهیافته به مراسم مذهبی بانوان مثل هیئتهای زنانه این است که این مجالس از نظر محتوا بسیار ضعیفاند و در آنها به مسائل دینی سطحی نگاه میشود.
هاشمی با تأکید بر اینکه استفاده از وسایل صوتی با صدای بلند و یا در آوردن برخی صداها از سوی آنان علاوه بر مشکل شرعی، مخل آسایش افراد نیز هست، گفت: بیان یک سری از روایات که منشأ مشخص و درستی ندارد و یا باعث رواج خرافات در جامعه میشود از مشکلاتی است که در این مراسمات مشاهده میشود.
وی با اشاره به اینکه مجالس روضه توسط امام صادق(ع) نیز به جهت خفقان عباسی به صورت خانگی برگزار می شد بر ضرورت درک عمیق معارف دینی در روضه های خانگی تأکید کرد.
نگاه سنتی، کمسوادی و مطالعه کم؛ از آسیبهای جلسات عزاداری زنانه
معصومه شبان، یکی از بانیان جلسات روضهخوانی زنانه در شهرستان بیرجند بر ضرورت گسترش مجالس روضهخوانی در منازل تأکید و گفت: مجالس روضه خوانی یک ارتباطات اجتماعی و گروهی به وجود می آورد و خانواده ها از فردگرایی فاصله میگیرند.
وی برگزاری مجالس روضه خوانی را عاملی مهم در زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهدای عاشورا و و نهضت کربلا دانست و متذکر شد: به نظر من مجالس روضهخوانی زنان در حفظ اسلام، شعائر دینی و ترویج مذهب تشیع خیلی مؤثر است چرا که این مجالس با حال و هوای معنوی خاصی برگزار میشود.
شبان با بیان اینکه برپایی مراسم عزاداری مصداق مودت به اهل بیت(ع) و تعظیم شعائر الهی است، گفت: نگاه سنتی، کمسوادی و مطالعه کم از آفتها و آسیبهای آموزههای این جلسات است که در عدم توفیق در رساندن پیام اصلی به مخاطب جلسات نمود پیدا میکند.
وی با بیان اینکه بالابردن سطح آگاهی خانمها از طریق رسانهها، مطبوعات و جلسات محلی بسیاری مشکلات را حل میکند، یادآور شد: متولیان فرهنگی باید این جلسات را ساماندهی کنند.